امروزه در تمامی راه ها از راه های فرعی و کم اهمیت گرفته، تا راه های اصلی و بین شهری تماما آسفالتی هستند و زندگی شهری معتقد است که آسفالت روی جاده ها باعث بیش تر شدن امنیت جاده و مسیر خواهد شد. اما لازم است برای انجام عملیات راه سازی اطلاعات کافی در باره آسفات داشته باشم.
آسفالت از مخلوط قیر و سنگ ریزه ها و همچنین مواد پالایشگاهی به دست می آید. این سنگ ریزه ها برای حفظ اصطحکام بوده و بار وارده بر این لایه را تحمل می کند. اما قیر به عنوان ماده چسینده کارآیی داشته و باعث می شود این سنگ ریزه ها به هم پیوسته باشند. همان طور که در ساخت بتن از سیمان برای چسبندگی بین مصالح استفاده می کنیم در ساخت راه و آسفالت هم باید از ماده ای به اسم قیر استفاده کنیم تا دانه ها بهم چسبیده و مقاومت بالایی داشته باشند.
لایه اسفالت آخرین لایه در ساخت جاده بوده و به همین سبب از همین خاصی برخوردار می باشد. لایه های اسفالت باعث از بین رفتن جاده های خاکی شده و ناهمواری هایی که در جاده های خاکی وجود دارد را از بین می برد، به همین دلیل است که باعث کاهش تصادفات شده و اطمینان راه را بیش تر می کند.
اما نکته قابل ذکر این است که آسفالت ها بسته به نوع کارآیی که دارند به چند دسته تقسیم می شوند. آسفالت گرم، آسفالت حفاظتی و همچنین آسفالت سرد. که در این جا برای هر یک از انواع آسفالت ها، توضیح مختصری خواهیم داد.
آسفالت گرم
این نوع آسفالت که متداول ترین نوع آسفالت می باشد به این شکل درست می شود که ابتدا قیر و سنگ ریزه ها را با هم مخلوط کرده و حرارت می دهید. بعد از آن هم باز با همان حرارت روی سطح جاده ریخته و کشیده می شود. لازم است بدانید که در این نوع آسفالت ها بیش ترین مواد مخلوطی بالغ بر 90 در صد آن را سنگ ریزه و مصالح ساختمانی تشکیل می دهد. این نوع آسفالت ها را عموما برای خیابان ها استفاده می کنند و همه روزه در سطح خیابان شاهده این نوع آسفالت کاری ها می باشم.
آسفالت های گرم هم دارای انواع خاصی می باشند که در این جا فضای کافی برای بررسی آن ها نداریم.
آسفالت های محافظتی
همان طور که از اسم آن پیدا است این نوع آسفالت ها بیش تر برای حفاظت بوده و عملکرد سازه ای نخواهند داشت و به دلیل حافظت از راه استفاده می شود. این نوع آسفالت ها تشکیل شده از قیرآبه هستند که ضخامت کمی داشته و در مقایسه با آسفالت گرم، بسیار کم هزینه هستند.
این نوع از آسفالت ها هم به چند دسته تقسیم شده و دارای انواع زیادی است که البته توضیحات درباره آسفالت محافظتی به همین اندازه کفایت می کند.
آسفالت سرد
این نوع آسفالت هم همان طور که از اسم آسفالت بر می آید تشکیل شده از مصالح ساختمانی یا سنگ ریزه هستند به همراه قیر، علاوه بر این ماده ای به نام امولسیون هم در آن موجود می باشد. مخلوط شدن این مواد با حرارت ملایم در حد حرارت محیط انجام می شود، و همانند آسفالت گرم به حرارت خیلی بالا نیاز ندارد.
ویژگی این نوع از آسفالت ها این است که می توان آن ها را مدتی در انبار ذخیره کرده و نگه داری کنیم، و در صورت لزوم از آن استفاده کنیم. از آستر آسفالت سرد می توان درجاده هایی با حجم ترافیکی کم استفاده کرد و همچنین از لایه ی اساسی آن برای جاده هایی با حجم ترافیکی بالا بهره مند شد.
این نوع از آسفالت ها هم به چند دسته تقسیم شده و دارای انواع خاص خود است، از این نوع ها به موارد زیر اشاره می کنیم.
آسفالت کارخانه ای
این نوع از آسفالت های سرد به شکلی است که در کارخانه ها تهیه و ساخت خواهد شد و در صورت لزوم خریداری شده و مورد استفاده قرار خواهد گرفت. اما لازم به ذکر است برای ساخت آسفالت سرد راه دیگری وجود دارد که به این روش صورت خواهد گرفت.
در محل مد نظر ابتدا سنگ ریزه ها و مواد مصالح ساختمانی که برای ساخت آسفالت می خواهیم به کار ببریم را روی زمین ریخته و بعد از آن قیر را روی آن ریخته و به ان اضافه می کنیم. این هم نوع دیگری از آسفالت سرد می باشد.
راه سازی و آسفالت
همان طور که در سطرهای بالا هم به آن اشاره کردیم، آسفالت آخرین لایه ی ریخته شده در سطح جاده برای ساخت راه می باشد. پس اسفالت باید در مقابل تحمل بار به شدت مقاوم بوده و از بهترین مصالح در ساخت آسفالت استفاده شود تا بهترین کیفیت را داشته باشد. همچنین باید در مقابل بار های کششی یا فشاری مقاومت کرده و اتصال بین دانه های آن از بین نرود.
لازم به ذکر است که هر چقدر اهمیت جاده بیش تر باشد باید ضخامت لایه ی آسفالت هم بیش تر شود تا بتواند حجم ترافیکی و همچنین مقدار بار وارده را تحمل کرده و شکسته نشود.
امروزه در سطح شهر خیابان های زیادی می بینیم که با وجود آن که یک ماه هم از آسفالت مجدد آن ها نگذشته است ولی آسفالت ها شکسته و اتصال بین آن ها از بین رفته است، علت این نوع خرابی ها مرغوب نبودن نوع مصالح و از آن مهم تر رعایت نکردن نکات مخصوص ساخت آسفالت می باشد.
یکی از مهم ترین و اساسی ترین نکته های ساخت آسفالت که اگر رعایت نشود طول عمر آن اسفالت به یک ماه هم نخواهد رسید این است که در مراحل ساخت آسفالت باید چندین بار مصالح و سنگ دانه ها را به طور منظم شست و شو داده تا هر مقدار خاکی که روی آن ها وجود دارد برطرف شده و شسته شود.
علت نابودی زود هنگام آسفالت های شهری وجود خاک رس در مصالح اولیه ساخت آسفالت می باشد. پس به شما توصیه می کنم برای راه هایی که می خواهید بسازید حتما در ساخت آسفالت از بهترین مصالح استفاده کرده و چندین بار آن را بشوید تا از نبوده ذره ای خاک در مصالح اطمینان حاصل کنید.