الزامات عمل کردی و اجرایی دیوار های خارجی و نما - قسمت اول

محافظت از دیوار خارجی و نما در برابر عامل های جوی

تجربه ثابت کرده است که برای حفاظت از دیوار های نما و دیوار های خارجی، باید پوششی روی آن ها قرار دهیم تا در برابر عوامل جوی، کاملا محافظت شوند. در رابطه با آن پوشش ها باید بگویم که پوشش ها هم باید دارای درز پوش باشند. نکته مهم درباره نما این است که به شکلی نباشد که آب در پشت آن جمع شده و انباشه شود، همین طور نباید فراهم کردن تجهیزات برای زه کشی آب های جمع شده در نما را فراموش کنیم.

ضوابط و مقرارات لازم در ساخت دیوار های خارجی و همین طور نما ها

در نشریه ها و کتاب های آیین نامه ضوابط و مقررات خاصی را برای ساخت دیوار های خارجی و نما ها بیان کرده اند، در صورت این که قصد ساخت دیوار های خارجی و نما را دارید حتما به الزامات بیان شده در آیین نامه ها برای مقاومت در برابر بار ها، مراجعه کنید و طبق آن ساخت و ساز خود را ادامه دهید تا نتیجه مطلوبی را داشته باشید.

در صورت استفاده از نما های سنگینی مانند سنگ یا آجر، باید در نظر داشته باشید که این نما ها فقط در صورتی مجاز اند که سازه سیستم بار جانبی صلب داشته باشد، مانند دیوار برشی و مهار بند ها. و باید ذکر کنم اجرای این نوع نما های سنگین در قالب خمشی اصلا توصیه نمی شود اما در صورت استفاده باید محاسبات آن با نهایت دقت انجام گیرد.
در صورت نیاز می توانید تغییر مکان های جانبی نسبی هر طبقه را محدود کرده تا تغییر شکل های جانبی نما، معیار های لازم برای پذیرش را بر آورده کند.

ضوابط نما پانلی در دیوار خارجی و نما ها

نما پانلی پیش ساخته دارای جزئیاتی است که باید به صورتی باشند که جا به جایی نسبی در بین پانل و سازه ها، امکان پذیر شود. هر جزیی از نما پانلی بایستی در کم ترین حالت دارای دو عدد تکیه گاه باشد تا به تواند تحمل بار های قائم نشات گرفته از وزن در زمان وقوع زمین لرزه می باشد. هر جزئی از قطعات پانلی باید در کم ترین حالت چهار تا تکیه گاه ها برای بار خارجی از صفحه ها می باشد لازم است بگوییم این بار ها شامل بار های باد و بار های زلزله و بار های ضربه می شوند.
درباره تکیه گاه ها باید بگوییم می توانند به شکل هم زمان برای انجام وظیفه مورد نظر اقدام کنند.

نکته دیگر این است که ملات های سیمانی برای محکم نمودن پرچ ها در مکان آن مورد استفاده قرار می گیرند. همچنین بست نما بایستی از فلز های بسیارمقاوم در مقابل خوردگی ها بوده و نیز دارای توانایی مقاومت کششی و همچنین مقاومت فشاری در برابر باری به اندازه دو برابر وزن همان نما، که به آن متصل است را داشته باشد.

ضوابط سیستم های دیوارهای پرده ایی در دیوار خارجی و نما ها

در ابتدا می خواهیم به بررسی قطعات تشکیل شده در سیستم دیواره پرده ای به پردازیم. این سیستم ها تشکیل شده از قطعه های پیش ساخته شده و همچنین سیستم متفاوت دیوار شیشه ای شکل، است.

لازم است بدانیم دیوار های از پیش ساخته شده شامل قطعه هایی با نما چسبیده و وصل شده است.

پانل عایق با روکش های فلزی، سیستم دیوار های پرده ایی یکنواخت، پانل ها با قاب های فلزی دارای قطعه های بنایی وصل شده، بتن های مسلح شده توسط فلز ها و حتی نما های سنگی، هستند. باید دقت کنید که سیستم دیوار های پرده ای، به عامل شتاب و همچنین تغییر شکل ها بسیار حساس اند، و اگر در اثر مستقیم شتابی واقع شوند، از جایی که هستند خارج خواهند شد.
خیلی مهم است که نما های پرده ای به شکل کاملا مناسبی به قاب های سازه وصل شده و بایستی در محل های اتصالات قطعات، درز بند از نوع انعطاف پذیر، واقع شده باشد. به شکلی که در صورتی که سازه دارای حرکت های رفت و همچنین برگشتی است، به نما آسیبی وارد نشود. همچنین باید ذکر شود که پانل ها بایستی در کم ترین حالت خود دارای چهار مهار برای هر یک از قطعات باشند. به دلیل ملاحظاتی برای تغییر مکان حرارتی و حتی جمع شدگی ها، سیستم های اتصالات پانل های، پوشش دهنده معمولا دارای محدودیت هستند.

بدین دلیل که از درجات نا معینی بالایی برخوردار نبوده لزا در صورت خرابی یکی از اتصال ها امکان این هست که سبب ناپایداری پانل ها و نیز سقوط آن ها از روی ساختمان ها، شود. از طرفی چون وزن بعضی از پانل ها خیلی زیاد است، در صورت خراب شدن مهار، عواقبی خیلی بد خواهد داشت. به همین دلیل اتصال های پانل دارای ضوابط و مقرراتی هستند که در این مقاله فضای کافی برای بیان آن ها نیست.

اما لازم به ذکر است که برای نما های پانلی بایستی به روشی طراحی شود که دریفت طبقات در قاب سازه بدون هیچگونه مزاحمتی صورت گیرد. قطعه هایی که بین دو طبقه قرار می گیرند، بایستی این امکان را داشته باشند که جا به جایی نسبی خود را با تکیه به اتصال های لغزشی و حتی خمشی یا حتی از راه مکانیزم معروف به گهواره ای، ایجاد کند.

اتصال های لغزشی هم دارای جزئیاتی است که نباید از آن ها غافل شویم.

ضوابط دیوار های پشتیبان نما ها

در دیوار مصالح بنایی که غیر مسلح هستند، یا حتی سفال های تو خالی که باز هم غیر مسلح هستند، در این حال تجاوز نسبت ارتفاع ها به ضخامت ها بایستی فاصله کم تر یا حتی برابر با 1/8 متر، از مهاربندی های قائم استفاده کنیم. این مهار بندی ها بایستی برای نیرو محاسبه شده طراحی گردد.
این دیوار ها همچنین بایستی توانایی تحمل کردن تغییرات مکان نسبی را تا حد مشخصی داشته و نیز بایستی با مهار بند های مناسبی در فاصله خاصی قرار گیرند.
ضوابط این دیوار ها به همین جا ختم نشده و دارای ضوابط و الزامات دیگری هم هستند که در مقاله مجال برای بیان تمام موارد نیست.

ضوابط نماهایی که ترکیبی هستند

استفاده از نما های ترکیبی هم مانند تمامی موارد دیگر دارای الزامات خاص خود است. در این جا به بررسی بعضی از آن ها می پردازیم.
در هر مدل از نما ها بایستی برای بار هایی که بر آن وارد می شود، مناسب با ضریب هایی مانند ضریب تشدید و شکل پذیری های نما، طراحی گردد. همچنین در طراحی باید برای اتصال های نما، بار ها هم در نظر گرفت. بایستی توجه زیادی به مدل چیدن درز ها در سیستم نما های ترکیبی داشته باشیم. باید این نکته را ذکر کنم که در محل هایی که قطعات مجاور از یک نوع نیستند، یا حتی نوع اتصالات آن ها از دو نوع متفاوت است، بایستی سیستم های متفاوت، درز اجرای به دلیل جلوگیری از حرکت های غیر هماهنگ این نما های متفاوت، با جنس متفاوت، تعبیه شود.

انجام دهی این موضوع حتی در سیستم دیوار های پانلی هم از اهمیت خاصی برخوردار بوده و می توان گفت حتی حساس تر هم هست. نکته دیگر این است که در صورتی بخشی از نما را شیشه تشکیل می داد باید ضوابط خاصی برای درز ها اعمال کنید.

ضوابط آتش در دیوار خارجی و نما ها

دیوار خارجی بایستی توانایی مقاومت در برابر آتش داشته باشد، بر طبق الزامات و ضوابط گفته شده در محافظت از باز شو ها، بایستی این ضوابط و مقررات را در نظر گرفت و حتما اجرا کرد. لازم به ذکر است این الزامات در مبحث سوم مقررات ملی آورده شده است. همچنین باید بدانیم که دیوار خارجی ساختمانی چه از نوع 1 بوده چه از نوع 2 یا 3 یا 4 و حتی در ساختمانی که دارای ارتفاع حدود 12 متر از تراز زمین است، و نیز دارای عایقی است که اشتعال پذیر می باشد پی بایستی طبق شرایط آیین نامه ها، حفاظت از ساختمان ها در مقابل آتش، حتما آزمایش شده و نیز تمامی موارد ضوابط را داشته باشد.