سیمان به عنوان یکی از مصالح ساختمانی پرکاربرد دارای خاصیت های فیزیکی و مکانیکی متفاوتی می باشد. این ماده ساختمانی بصورت گردی است که دارای وزن مخصوص ۳٫۱ تن در متر مکعب می باشد. سیمان یک ماده خاکستری رنگ می باشد که در هنگام مواجهه با آب سریعا به یک جسم سخت تبدیل می گردد. سیمان ها بر اساس زمان گیرش، مقاومت در برابر فعل و انفعالات شیمیایی و رنگ و درجه استقامت متفاوت هستند.
سیمان باید در هنگام استفاده با دیگر مواد ساختمانی از نظر رنگ و همنشینی با دقت فراوانی استفاده شود. سیمان دارای مقاومت فشاری بالایی است اما در برابر مقاومت کششی ضعیف است که باید این نقصان را با استفاده از میلگرد در آن برطرف نمود. یکی از ویژگی های مشترک در تمام سیمان ها به هنگام گیرش می باشد که سریعا منقبض می شوند. میزان انقباض پس از هر بار خیس شدن بتن در روزهای اول کاهش می یابد و دوباره در هنگام خشک شدن بالا می رود. بد نیست بدانید که سیمان خود به تنهایی کاربرد آنچنانی ندارد و برای بهره بردن از تمام خصوصات سیمان باید آنرا با پرکننده های مختلف مصرف نمود. پرکننده های مذکور می توانند میزان انقباض سیمان را کم کنند . پرکننده ها در صورتی که باعث شوند تا انقباض سیمان افزایش یابد، ارزش مکانیکی این ماده پایین می آید.
نوع و میزان انقباض سیمان و ملات ها به مقدار آب سنگ دانه ی مصرفی بستگی دارد. بدین صورت که با افزایش سرعت سخت شدن سیمان میزان هم کشیدگی کاهش می یابد. میزان هم کشیدگی سیمان یک میلی متر به ازای یک متر می باشد. یکی از خصوصیات ویژه سیمان و مشتقات آن مقاومت در برابر آتش می باشد. به همین دلیل امروزه ساختمان های بتنی مورد اقبال بیشتری قرار دارند. موردی که باید توجه ویژه ای به آن شود این است که میزان مقاومت سیمان به تنهایی ملاک نیست بلکه محاسبه مقاومت مخلوط سیمان دار است که از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. توجه به اطلاعات بدست آمده در هنگام آزمایش سیمان یکی از مواردی است که باعث می شود بتوانیم سیمانی مرغوب تولید کنیم.