نمای ساختمان سنگی
کاربرد سنگهای مورد استفاده در ساخت و سازها به خاطر جلوه ای که به ساختمان می بخشند، بسیار رایج می باشد. استحکام، مقاومت در برابرفشارهای محیطی، عایق بودن در مقابل مواد شیمیایی و دیگر محلولها، مقاومت در برابر سایش های حاصل از بارش از نکات حائز اهمیتی است که بایستی در زمان خرید مدنظر قرار داده شود. چنانچه ساخت نمای سنگ به خوبی انجام شود، کارازاستحکام بالایی برخوردار خواهد بود. دیزاین و جایگذاری نماسنگ بایستی به طُرق صحیح، طبق مقررات و بر مبنای شناخت بافت سنگ و مصالح مورداستفاده برای نصب آن در راستای پایداری در برابر تمامی عوامل جوی صورت گیرد. مورد مذکوربر پایه قوانین نشریه شماره 714 می باشد.
قسمتهای متعدد نما سنگ ساختمان
اگر نما سنگ ساختمان را یک سیستم در نظر بگیریم، این سیستم دارای پنج قسمت می باشد. پنج قسمت که با یکدیگر در ارتباط هستند و بایستی در زمان دیزاین ساختمان مورد توجه قرار گیرند.
- قطعه ها یا پَنل های سنگی
- مستحکم کننده
- چهارچوب های فرعی
- جدارهای مابین قطعه ها یا پَنل های سنگی
- دیوار پشت نمای سنگی
اقسام مختلف سنگ نما
سنگ رسوبی، سنگ آذرین و سنگ دگرگون سه دسته اصلی سنگها از زاویه علم زمین شناسی
می باشند. هر یک از گروه های مذکور براساس ویژگی های سنگ شناسی به زیرشاخه های کوچکتری تقسیم می گردند. گرانیت که در گروه سنگهای آذرین قرار می گیرد، سنگ آهک، ماسه سنگ و تراورتن که زیرمجموعه سنگ های رسوبی هستند و ماربل، کوارتز و سنگ لوح که در گروه سنگهای دگرگون هستند در ساخت نمای ساختمان بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند.
سنگ گرانیت
سنگ خارا یا گرانیت که عمده لایه خارجی سخت زمین را تشکیل میدهد، در روی زمین بسیار وجود دارد. گرانیت نیمی از سنگ آذرین درونی را تشکیل می دهد. به دلیل وجود عناصر مختلف در ترکیب گرانیت، این سنگ با رنگهای مختلفی نظیر خاکستری، سبز، سیاه، قرمز و سفید در اقصی نقاط دنیا یافت می گردد.
بافت گرانیت سفت و سخت است. از این روی در رسته مصالح مقاوم و مستحکم ساختمانی دسته بندی می گردد. این سنگ در مقابل عوامل جوی بسیار مقاوم می باشد. گرانیت در برابر فشارهای مکانیکال مقاوم است. نقوش متعددی را می توان بر سطح گرانیت پیاده نمود؛ این نقوش را به نامهای تیشه ای، چکشی، صیقلی و کلنگی می نامند. سطح صیقلی گرانیت به دلیل انعکاس نور وبافت سنگ و همچنین زیبایی آن، پرکاربردتر می باشد. ظاهر گرانیت به خاطر دما و تضاد ضریبی انقباض و انبساط مابین بخش های کریستالی متعددش به شکل سوخته نمود می یابد. گرانیت به دلیل مخارج بالای استخراج، صیقلی نمودن و برش دادن، سنگی گرانقیمت به حساب می آید. بنابراین در غالب اوقات برای نمای سازه های مورد اهمیت به کار میرود.
سنگ تراورتن
از انواع سنگهای آهکی پرمنفذ و لایت سنگ تراورتن است. معدن این سنگ در غار و معدن است. این سنگ در واقع کربنات کلسیم بوده که با در جریان آب قرار گرفتن، ازورقه های آهک تشکیل می گردد. رنگهای مختلف سنگ تراورتن نظیر گردویی، قرمز، کرم، لیمویی، سفید در همه جا قابل دستیابی است. این سنگ در مکانهای کم شیب و ارتفاع به شکل لایه های افقی یافت می گردد. از مزایای تراورتن می توان به استحکام، سهولت برش و صیقلی شدن و سهولت استخراج اشاره نمود.
ماسه سنگ
ماسه سنگ از سنگ ریزه های رسوبی که به اندازه دانه های ماسه هستند، تشکیل شده است ( اندازه این سنگ ریزه ها 06/0 – 2 میلی متر می باشد).پایداری ماسه سنگ در برابر فشارهای فیزیکی برابر 28 مگاپاسکال می باشد. ماسه سنگها به رنگ سیمان خود هستند. این نوع سنگ دارای منافذ بوده و میزان درصد تخلخل آنها مابین 30-1 می باشد.
نوع دیگری از سنگهای نمای ساختمان، سنگی متشکل از ماسه های کوارتزی است که مستحکم، به هم چسبیده و به رنگ سفید می باشد که به نام ماسه سنگ کوارتزیتی معروف است. این سنگ متشکل از درصدبالایی سیلیس آزاد ( حدود 90%) است که شامل ذرات کوارتز و سیمان سیلیسی می گردد. ماسه سنگ کوارتزیت بافتی فوق العاده سفت ودگردیسی شده دارد که عموما دانه هایش شکننده هستند. در غالب اوقات ماسه سنگ کوارتزیتی به دلیل شباهت با گرانیت اشتباه گرفته می شود. حال آنکه این سنگ از گرانیت مقاومتر می باشد. شکل کریستالی و زبرماسه سنگ کوارتزیتی معرفش می باشد.
سنگ مرمر
سنگ مرمر از انواع سنگهای دگرگون شده است که به رنگهایی نظیر خاکستری و سفید یافت می گردد. سنگ مرمر به خاطر شفافیت و درخشش ذراتش بسیار زیبا به نظر می رسد. از این روی در میان سنگهای نمای ساختمان بسیار پرکاربرد می باشد. سنگ مرمر با بلورهای درشت را به اصطلاح کریستال می نامند که به رنگهایی نظیر سفید، خاکستری و کرم موجود است. مرمر کریستال سفید به نام سنگ چینی نیز معروف است. از زاویه تجاری، سنگ مرمر تمامی انواع سنگ آهک دگرگون و غیردگرگون را شامل می گردد که قابلیت صیقلی شدن آن بسیار مطلوب می باشد. سنگ مرمر را بر اساس میزان کربنات کلسیم یا منیزیم با نامهای مرمریت کلسیتی یا مرمریت منیزیتی (دولومیتی) می خوانند.
سنگ مرمر در کشورمان به وفور یافت و مورد استفاده قرار می گیرد. سنگ مرمر ایرانی در رنگ های متنوعی نظیر کرم، سیاه، صورتی، کرم و صورتی گلدار، قرمز و گل پنبه ای یافت می شوند.
سنگ اسلیت
اسلیت یا سنگ لوح ( شیل) ماسه سنگ هایی با ناخالصی می باشند که مورد فشار قرار گرفته و منافذشان از بین می رود. این نوع سنگ به شکل لایه های کلفت است که کمی مورد دگردیسی قرار گرفته است. اسلیت، سنگی با بلورهای ریز است که از شیل مشتق یافته حاوی میکاها، کلریت و کوارتز تشکیل گردیده است. ذرات میکاها دارای جهت های نسبتا موازی هستند که ظاهر خوبی برای سنگ می سازند. ورقه های این نوع سنگ نازک اما مقاوم می باشد.