انواع قالب بندی در ساختمان
روش محاسبه سازه قالب
مقاومت
اساس قالب معمولا با راه های کلاسیک با توجه به اصل ارتجاع محاسبه می شود. بیشتر سازه های یک قالب را می توان به صورت اجزایی با پایه ساده و ابتدایی در نظر گرفت ولی گاها این اجزا دارای مقداری مشکل هستند پس توصیه میشود ابتدا طرح به صورت مفصلی بودن تمامی اجزا در نظر گرفته و ابعاد و اندازه ها را با توجه به بار و فشارهای وارده افقی و قائم محاسبه و تعیین شوند و سپس اطمینان حاصل کنیم که اتصال و تکیه گاهی نداریم که باعث ایجاد لنگر خمشی و فشار زیاد در اجزا میشود.
طراح برای کاهش لنگر انداختن بعضی از قسمت های اصلی مانند وسط دهانه که محل اتصال بسیاری از اجزاست باید ابتدا از تاثیر و واکنش تمامی بارها و همچنین به دلیل منحرف شدن اجزا از محل از قبل تعیین شده، احتمال وجود بارهای خارجی را بدهد.
تغییر شکل
در طراحی یک قاب مهم ترین اصل، تغییر شکل است و از مهم ترین آنها میتوان به تغیر شکل مجموعه سازه قالب اشاره کرد.
به جز موارد زیر در بقیه حالات در دفترچه های مشخصات فنی خصوصی برای سطح های بتنی مختلف حداکثر انحراف از یک سطح صاف مشخص شده، حال به شرح چند مورد آن ها میپردازیم:
- امکان استفاده مجدد
بیشتر قالب ها خاصیت استفاده مجدد را دارند و این برای ما از نظر اقتصادی وقتی به صرفه است که برداشتن آن ها ساده باشد و همین موضوع است که باعث میشود که در هنگام طراحی به هزینه دستمزد کارگر توجه ویژه شود و اگر از قیمت مصالح بیشتر بود دیگر استفاده مجدد نشود و یکی قالب دیگر طراحی شود. - بدنه قالب
دیواره یا بدنه قالب،ساختمان اصلی و تمام شده بتن را به وجود می آورد و به همین دلیل در روش های نصب آن باید به موارد زیر بسیار توجه شود:
1-پیشگیری‌های لازم برای فراهم کردن تغییر شکل بدنه قالب به گونه ای که آسیبی به بتن وارد نشود
2- رواداری در محل‌هایی که به ستون‌ها و دیوارها یا تیرها تکیه می‌کنند
3-تعویض آسان قسمت ها و یا در برخی موارد تمام بنده قالب در طول مدت قرار داد
4-قوانین برداشت قطعات - لقمه‌ها و کلاف‌ها
مکان لقمه ها و کلاف ها با توجه به مشخصات هندسی سطح بتن مشخص می شوند و طرح قالب باید با توجه به همین نقاط طراحی شود. نکته مهم دیگر اینکه هرگاه شیب سطح بتن از 35 درجه بیشتر شد برای سطح بالای بتن هم باید قالب پیش بینی کرد. - قالب های گرم و عایق شده
علت عایقکاری یا گرم نمود بتن در بعضی کارگاه ها پایین بودن حرارت بتن و یا سرعت بخشیدن به بتن است که در این حالت باید برای طراحی طرح قالب تخصصی و اطلاعات کافی در حوضه عایقکاری و گرم کردن بتن داشته باشیم.
خمش
میزان خم شدن به تغییر لاستیک قالب و از هم پاشیدگی بتن (که باعث تغییر فرم در کف ها میشود) بستگی دارد.
خیز
برای تیرهای با دهانه بیش از ۵ متر باید قالب خیزی در نظر گرفته شود و برای مشخص کردن این خیز باید دقت را چاشنی کار کرد و حتما تحت نظارت یک متخصص باشد.
درزهادر قالب
برای جلوگیری از نشست بتن از درز های قالب باید درز ها را آب بندی کنیم و عدم رعایت این اصل باعث خارج شدن شیره بتن شده و در مقاومت و شکل ظاهری بتن تاثیر منفی میگذارد. بنابراین باید مطمئن باشیم که درز ها کاملا آب بندی شده و تحت اثر فشار بتن تازه پر شده اند. استفاده مجدد از قالب باید به رواداری ابعاد قطعات مختلف و تغییر شکل آنها توجه شود.
انواع درزها
درز ها خود نیز انواع مختلفی دارند که در زیر به آن ها اشاره میکنیم
اتصال ساده لب به لب
اتصال ساده لب به لب پوشیده به وسیله نوار چسبنده
اتصال ساده لب به لب همراه با نوار قابل تراکم
سطوح اتصال که به سیله ترکیبات ماستیک آب بند می‌شوند.
اتصال به وسیله ایجاد فاق و زبانه با روش‌های مشابه
اجزای سطحی
به طور کلی قالب از دو قسمت جار و روکش با بتن در تماس است.
جار (همان بدنه قالب) یک لایه نازک است که نسبت به خمش بسیار مقاوم است و و یک طرف آن با بتن تماس دارد
و فشارهای وارد شده از طرف بتن را منتقل می‌کند.
روکش لایه نازکی است اما با این فرق که دیگر مثل بدنه مقاومت زیادی در برابر خمش ندارد و باید روی یک تکیه گاه پیوسته قرار گیرد.