اصلاح خاک رس برای کشاورزی
اصلاح خاک رس برای کشاورزی در پروسه اصلاح و انتخاب خاک مناسب برای گیاهان، مهمترین اقدام در جهت کمک به رشد منظم آنها می باشد. باید بدانید که گیاهان در خاک متراکم قادر به رشد مناسب نیستند و میزان باردهی و محصولشان به شدت کم می شود. شما حتی اگر بهترین گیاهان و ابزارهای باغبانی را داشته و برترین روش های مراقبتی را بلد باشید، اما خاکی که در اختیار دارید رسی متراکم باشد، نتیجه مطلوبی در انتظارتان نخواهد بود. به همین منظور در این مقاله چند راهکار برای اصلاح خاک رس برای کشاورزی به شما ارائه می کنیم تا به کمک آنها بتوانید خاکتان را اصلاح نمایید و محصولاتی پر بار داشته باشید.
چگونه خاک سفت را نرم کنیم؟
چرا خاک باغچه سفت می شود؟ خاک سفت و فشرده معمولا به دلیل راه رفتن بر روی خاک بعد از خاک ریزی یا قبل از خشک شدن آن حاصل می شود. اگرچه تقریباً هر خاکی تحت وزن زیاد فشرده می شود اما خاکهایی که دارای ذرات رس زیاد هستند بیشتر در معرض فشردگی قرار می گیرند، بخشی از این امر به دلیل زهکشی ضعیف خاک و بخشی به دلیل ذرات ریز موجود در خاک است. اصلاح وضعیت خاک سخت نیازمند دستکاری فیزیکی خاک و افزودن اصلاحات خاک برای بهبود هوادهی و زهکشی است. اما چگونه خاک سفت را نرم کنیم؟؟
هنگام خشک شدن خاک، خاک را تا عمق 25 تا 30 سانت شخم بزنید. خاک بسیار فشرده ممکن است به یک گاوآهن احتیاج داشته باشد، اما اکثر مواقع می توان با پنجه باغ کشت کرد. ناحیه کشت را با یک حرکت عقب و جلو در یک جهت بچرخانید تا زمانی که کل ناحیه کاشته شود. این کار را با چرخش در جهت مخالف تکرار کنید. هنگامی که خاک باغچه سفت می شود، خاک را تا عمق 25 تا 30 سانت شخم بزنید. خاک بسیار فشرده ممکن است به یک گاوآهن احتیاج داشته باشد، اما اکثر مواقع می توان با پنجه باغ کشت کرد. ناحیه کشت را با یک حرکت عقب و جلو در یک جهت بچرخانید تا زمانی که کل ناحیه کاشته شود. روش را با چرخش در جهت مخالف تکرار کنید.
مراحل اصلاح خاک رس متراکم
در صورتی که تمایل به کاشتن گل و گیاه را دارید اما خاک در اختیارتان رسی و سنگین می باشد، احتمالا با مشکل مواجه خواهید شد. اما این دلیلی برای اینکه از کارتان منصرف شوید، نمی باشد. تنها کارهایی که لازم است انجام دهید تا خاک رسی سفت را نرم کنید به صورت زیر است:
از متراکم کردن و فشردن خاک خودداری کنید
اول از همه باید بدانید، که مهمترین نکته درست رفتار کردن با خاک است. خاک رسی به دلیل ماهیتش تمایل به متراکم و سفت شدن دارد. وجود تراکم از جمله دلایلی است که باعث می شود تا زهکشی خاک ضعیف شده و کلوخه های سنگی ایجاد شوند. این کلوخه ها خاک را سفت و خراب می کنند و این خود دلیلی می شود تا کارکردن با خاک رسی سخت جلوه کند. برای جلوگیری از این اتفاق باید بخاطر داشته باشید که هرگز زمانی که خاک مرطوب است با آن کار نکنید. در واقع شما باید بعد از ایجاد اصلاحات روی خاک اقدامات بعدی را انجام دهید. همچنین تا حدی که ممکن است از راه رفتن روی خاک مرطوب بپرهیزید.
مواد آلی به خاک اضافه کنید
یکی از روش های بهبود خاک رسی، اضافه کردن مواد آلی به آن می باشد. با اینکه امروزه مواد آلی زیادی برای خاک ساخته شده اما هنوز بهترین ماده برای بهبود خاک رسی، استفاده از کمپوست می باشد. در حال حاضر چند نمونه از موادی که سریعا به کمپوست تبدیل می شوند نیز در دسترس هستند. نمونه ای از این مواد مانند گیاهان سبز، کود برگ و کود حیوانی پوسیده اکنون در دسترس قرار گرفته اند.
همانطور که در بالا ذکر شد یکی از حالت های خاک رسی، تمایل به متراکم شدن می باشد. برای اصلاح خاک باید به میزان ۷ تا ۱۰ سانتی متر مکمل یا خاک انتخابی را روی خاک رسی ریخته و سپس آنرا در حدود ۱۰ تا ۱۵ سانتی متری خاک با ملایمت مخلوط کنید. باید بدانید که افزون مواد آلی به خاک پایان کار نیست. شما باید یک تا دو فصل پس از این کار در هنگام آب دهی، از خاک مراقبت نمایید. زیرا خاک سنگین و متراکم اطراف محل کاشت گیاه، حکم کاسه ای را دارند که آب را در خود جمع کرده و مانع از رسیدن آب کافی به گیاه می شوند.
سطح خاک را با مواد آلی بپوشانید
یکی دیگر از راههای اصلاح خاک، پوشاندن آن با مواد آلی می باشد. برای این منظور قسمت هایی از خاک رسی را با مواد کمپوستی دیررس مانند تراشه چوب، خاک اره یا پوست درخت بپوشانید. از این مواد آلی باید به صورت مالچ استفاده نمود. موقعی که این مواد تجزیه شوند به صورت خودکار به زیر خاک رفته و با خاک رسی ترکیب می شوند. از انجام هرگونه دخل و تصرف در مواد کمپوستی خودداری نمایید زیرا با این کار باعث می شوید تا بجای کمک رساندن به خاک، به آن ناخواسته آسیب وارد نمایید. بنابراین عقلانی است که اجازه دهید این موارد بصورت تطبیعی تجزیه شده و وارد خاک شوند.
محصولات مناسب بکارید
در فصول سرد سال که میوه ها چیده شده و باغ خالی از محصول می شود، می توانید از گیاهان پوشاننده خاک نظیر شبدر، گاو زبان، یونجه تیموتی و ماشک گل خوشه ای بکارید. ریشه این گیاهان در خاک رشد کرده و حکم مواد آلی اصلاحی و زنده را برای خاک ایفا می کنند. جالب است که پس از آن گیاه در خاک می مانند و به مواد کمپوست آلی تبدیل می شوند.
توصیه هایی برای اصلاح فوری خاک رسی
باید بخاطر داشته باشید که اصلاح خاک رسی پروسه ای زمان بر می باشد و به هیچ عنوان کار ساده ای نیست. زیرا خاک برای غلبه بر مشکل تراکم و سفتی، ممکن است حتی نیاز به چندین سال زمان داشته باشد. اما لذت داشتن یک باغ با گیاهان زیبا و سالم قطعا ارزش این سختی را دارد. یکی از رایج ترین مشکلات باغداران، اصلاح خاک سفت است. اصلاح خاک سفت منجر به رویش گیاهانی پربار و بدون بیماری می شود.،پس حتما مشکل اساسی گیاهان باغ حود را بشناسید و رفع نمایید.
در صورتی که زمان و انرژی لازم را برای این کار را ندارید، می توانید از روش های دیگری به عنوان جایگزین استفاده کنید. یکی از این روش ها استفاده از باغچه جعبه ای می باشد. برای این منظور باید ناحیه ای از خاک را توسط چهارچوب های چوبی محصور کنید و خاک انتخابی را در آن بریزید تا چند سانتی متر بالا بیاید. این کار باعث می شود تا بتوانید سریعا و با صرف انرژِی کم، بر مشکل خاک فائق بیایید. با گذشت زمان این قسمت از باغ به مرور وارد خاک شده و خاک زیرین را اصلاح می کند.