گچ ساختمانی باید سریع شروع به گرفتن کند و فرآیند سخت شدنش نیز سریع به پایان برسد، زمان گرفتن ملات گچ ساختمانی که از نوع مرغوب می باشند شروع گرفتنش نباید قبل از هشت دقیقه و بعد از بیست و پنج دقیقه باشد و پایان سخت شدنش هم قبل از بیست دقیقه و بعد از شصت دقیقه نباشد.
اندازه گیری شروع و پایان زمان گرفتن ملات گچ
اگر در ظرفی مقداری آب بریزیم و روی آن را گچ بپاشیم و یا به اصطلاح ملات درست کنیم مدت زمان سخت شدن ملات از لحظه ای شروع می شود که اگر به وسیله ی میخی خطی داخل ظرف بیاندازیم درون خط به سرعت پر نشود و اگر روی مواد را با انگشت فشار دهیم به طوری که فشار این ضربه در حد پنج دهم کیلوگرم بر سانتیمتر مربع باشد و جای ضربه انگشت پر آب نشود به این معناست زمان سخت شدن به پایان رسیده البته توجه داشته باشید که ملات سخت شده به هیچ وجه دارای خاصیت شکل پذیری نمی باشد و دیگر قابل مصرف نیست، سخت شدن ملات گچ در روز تا چند ساعت هم طول می کشد و این بستگی به مقدار دمای هوا در روز دارد.
بعضی از مواد ملات را زود گیر تر یا دیر گیر تر می کنند که این مواد به شرح زیر هستند:
اگر به میزان دو درصد از وزن گچ به آن نمک خوراکی اضافه کنیم، گچ را زودگیر تر کرده ایم به طوری که آغاز زمان گرفتن بعد از 3 دقیقه است؛ و اگر به میزان ده درصد از وزن گچ به آن نمک خوراکی اضافه کنیم گچ را دیرگیر تر کرده ایم به طوری که شروع زمان گرفتن بعد از 12 دقیقه می باشد و به این ترتیب هر چه بیشتر ار نمک طعام استفاده کنیم مدت زمان گیرش به عقب می افتد.
اگر به ملات گچ از یک درصد تا شش درصد وزن آن سریشم اضافه کنیم زمان گرفتن گچ از 13 دقیقه تا 38 دقیقه به تاخیر می افتد در واقع سریشم گچ را کند گیر می کند.
اگر در زمان گرفتن ملات گچ، به ملات گچ حدود یک درصد از وزن آن را زاج سفید اضافه کنید زمان گرفتن گچ 15 دقیقه عقب می افتد ولی اگر در حدود 5 درصد وزن گچ را زاج سفید اضافه کنید برعکس عمل کرده و گچ را زود گیر می کند در واقع تاثیر زاج در فرآیند گیرش برعکس نمک خوراکی است.
کتیرا نیز که برای مرمری کردن گچ استفاده می شود، گچ را کند گیر می کند.
با اضافه کردن پنج دهم درصد تا یک دهم درصد از وزن گچ را براکس، زمان گرفتن را 15 دقیقه تا 1 ساعت به تعویق می اندازد.