المان های بنایی

المان های بنایی در حالت کلی شامل دیوار ها، ستون ها و تیرها در سازه می باشند. در تمام این موارد المان های بنایی تشکیل شده از دو بخش واحد بنایی و ملات اند، این واحد بنایی ممکن است آجر، بلوک، سفال، بتن و حتی شیشه باشد البته لازم به ذکر است که بلوک از جنس خشت یا همان رس که در دمای پایین خشک شده و همچنین سفال همان رس خشک شده در دمای بالا می باشد.
ملات ها ممکن است از اجزای گوناگونی ساخته شده باشند. که در بین آن ها سیمان، آهک و ماسه از معروف ترین و پر کاربرد ترین ها هستند. انتخاب هر یک بسته به مقدار مقاومت مورد نیاز بوده و المان های بنایی می توانند تشکیل شده از دوغاب یا آرماتور باشند. در این جا لازم است توضیح مختصری در رابطه به ماهیت اصلی دوغاب داده شود، دوغاب تشکیل شده از بتن ریزدانه و به صورت روان است که در داخل سوراخ های واحد های بنایی رفته و آن ها را پر می کنند.
همچنین آرماتور نیز به صورت افقی و قائم یا حتی محصور در دوغاب یا همان ملات قرار گرفته بین واحد های بنایی واقع شود.

مشخصه فیزیکی

اول از همه باید دقت شود که المان های بنایی به خصوص المان های دیوار بنایی، دارای مشخصات متفاوت در جهت های مختلفتی باشند و نیز المان ایزوتروپیک نبوده باشند.
این امر اهمیت بالایی در موضوع طراحی خمشی دیوار بنایی داشته و بسیار مهم است که مقاومت خمشی بیرون از صفحه دیوار در جهت های قائم و افقی، می توانند با هم تفاوت های بسیاری داشته باشند. لازم به ذکر است که آیین نامه های حال حاضر، به علت سادگی طراحی، ماهیت غیر ایزوتروپیک المان بنایی را تنها در مدول گسیختگی و مقاومت برشی آن در نظر گرفته و فرض می شود سایر مشخصات از جمله مقاومت فشاری و مدول الاستیک در تمام جهات یکسان باشد.

مقاومت خمشی

مقاومت خمشی المان های بنایی از نوع غیر مسلح به وسیله مدول گسیختگی المان های بنایی کنترل خواهد شد. پارامتر مقاومت خمشی مستقیما، به مقاومت چسبندگی ملات ها به واحد بنایی بستگی دارد. لازم است بگویم مقاومت چسبندگی عموما نسبت به مقاومت کششی ملات و واحد های بنایی کم تر بوده و به چگونگی ساختن دیوار ها وابستگی شدیدی دارد.
برای مثال می توان از ملاتی نام برد که بتواند آب داخل خود را حفظ کرده و همچنین واحد بنایی که قدرت جذب آب کم تری داشته باشد، توانایی به وجود آوردن چسبندگی بیش تر و بهتری دارد. به دین منظور به کاربردن آهگ در ملات ها توصیه نخواهد شد چون آهگ سبب می شود که ملات به شکل خمیری درآمده و آب خود را به راحتی از دست ندهد، همین طور باید در مورد واحد بنایی رسی بهتر می باشد که قبل از اجرای دیوار واحد های بنایی رطوبت و آب کافی در دسترس بوده تا از مقدار کمش آب توسط آن ها کاسته شود.
طبق تحقیق های صورت گرفته، با توجه به این که ملات از چه نوعی است و دارای چه نوع واحد بنایی بوده همچنین داشتن دوغاب یا نداشتن آن، به جهت خمش و همین طور نوع چینش واحد بنایی، مدول گسیختگی المان بنایی ممکن است چیزی بین 2/0 تا 2 m pa باشد.

مقاومت برشی

در المان های بنایی مقاومت برشی تشکیل شده از دو قسمت کلی می باشند، که قسمت اول را می توان چسبندگی ملات به واحد های بنایی و قسمت دوم هم همان اصطحکاکی است که بین ملات و واحد بنایی وجود دارد، این در صورتی است که بین ملات و واحد های بنایی نیروی محوری فشاری خیلی زیادی وجود داشته باشد. لازم به ذکر است امکان رخ دادن شکست برشی در خود واحد های بنایی وجود دارد که در این حالت شرایط متفاوتی برای مقاومت برشی رخ خواهد داد.

مدول الاستیسیته

عموما بر اساس مقاومت فشاری، مدول الاستیک المان بنایی اندازه گیری می شود. به این صورت که عددی را در مقاومت فشاری، المان ها ضرب می کنیم و مقدار حدودی مدول الاستیک آن را به دست می آوریم. چگونگی ضرب و مقدار های متفاوت آن و دیگر شرایط، همگی دارای ضوابط و مقررات خاصی هستند که در آیین نامه ها آمده است.
این ضوابط برای حالت های رسی یا هر حالت دیگری، دارای ضرایب خاصی هستند که تقریبا ثابت بوده و برای استفاده در دسترس هستند.

مدول برشی

برای محاسبه مدول برشی روشی سنتی از دیر باز رایج بوده است به دین شکل که مدول برشی برابر با 40 درصد مدول الاستیک همان واحد بنایی می باشد. در حالت کلی این فرضیات برای تمام المان های بتنی و فولادی صدق کرده و یکسان هستند.