درجه بندی کاشی و سرامیک
رتبه بندی کاشی و سرامیک معمولاً بر اساس عیبهای ظاهری موجود در سطح لعاب می باشد. درجات ۱، ۲ و ۳ رایج ترین درجات مورد قبول و قابل استفاده در صنعت ساختمان می باشد. اگر کاشی نقصی نداشته باشد درجه یک خواهد بود. کاشی های درجه ۲ عیوب و نقص های تا حد ۱/۲ میلیمتر در رویه و لبه دارند. نقص های ۲ تا ۳ میلیمتری کاش را در زمره کاشی های درجه ۳ قرار خواهد داد. انواع عیوبی که در بررسی کیفیت سطح کاشی سرامیک باید در نظر گرفت به شرح زیر است.
- ترک های مویی لعاب
- نداشتن لعاب در بعضی قسمت ها
- فرورفتگی
- انواع سوراخ ها
- ذوب نشدن لعاب
- وجود خال
- لکه یا هرگونه ضایعات اضافی سطحی
- اشکالات زیر لعاب
- اشکالات چاپ نقش و نگار
- سایه‌دار بودن
- لب پریدگی و گوشه پریدگی
ترک در هیچ یک از کاشی های درجه ۱، ۲ و ۳ مورد قبول نمی باشد. معمولاً کاشی سرامیک ها باید منطبق بر ویژگی های مندرج در استانداردهای ملی ایران باشند.
فاکتورهای مؤثر در کیفیت نهایی سرامیک‌های ساختمانی (آزمایشات صنعت کاشی سرامیک)
مشخصات مصالح ساختمانی کاشی و سرامیک باید طبق استانداردهای ملی ایران باشد. در زیر برخی از فاکتورهای مهم در استاندارد سازی کاشی سرامیک آمده است.
جذب آب
برای کاشی سرامیک های دیواری درصد مجاز جذب آب ۱۲ تا ۱۸ است. برای کاشی کف این مقدار به ۰ تا ۲ درصد کاهش می‌یابد. دلیل این اختلاف در این می باشد که میزان جذب آب با استحکام و مقامت سایشی نسبت عکس دارد، بنابر این برای رسیدن به استحکام و مقاومت سایشی بالا در کاشی سرامیک کف، درصد جذب آب باید کم باشد. در مورد کاشی سرامیک دیواری نیز درصد جذب آب کمتر از ۱۲ مانع از چسبیدن آن به دیوار خواهد شد. جذب آب بیشتر از ۱۸ % نیز استحکام محصول را تا حدود زیادی تحت تاثیر قرار خواهد داد. میزان جذب آب در بسته بندی های کاشی و سرامیک با W.A یا حرف E نمایش داده می شود.
کاشی سرامیک بسته به درصد جذب آب به 4 دسته غیر شیشه ای، نیمه شیشه ای، شیشه ای و نفوذ ناپذیر تقسیم بندی می شوند. کاشی غیر شیشه‌ای بیشترین جذب آب و کاشی نفوذ ناپذیر کمترین درصد جذب آب را در بر میگیرد.
انبساط رطوبتی
کاشی سرامیک های دیواری بعد از ۳ الی ۴ سال ترک برمی دارند. این ترک ها در مراحل اولیه به اختلاف ضریب انبساط حرارتی لعاب و بدنه مربوط است. ولی دلیل اصلی آن انبساط رطوبتی می باشد. به خاطر مجاورت با اتمسفر مرطوب، بیسکویت کاشی منبسط می شود. این امر منجر به تحت کشش قرار گرفتن لعاب خواهد شد. کشش مستمر و بیش از اندازه باعث ترک برداشتن سطح کاشی سرامیک می شود.
مقاومت در برابر شوک حرارتی
برای جلوگیری از شوک حرارتی، باید ضریب انبساط حرارتی لعاب را کمتر از بدنه کاشی در نظر بگیریم. این کار باعث شده تا در اثر تغییرات ناگهانی دما، در کاشی ترک ایجاد نگردد.
استحکام خمشی
روش اندازه گیری استحکام خمشی کاشی سرامیک نیز بصورت تست 3 نقطه ای می باشد (تحت خمش محض قرار دادن، دو تکیه گاه و یک نیروی فشاری نقطه ای). استحکام خمشی استاندارد برای کاشی دیواری باید بیش از ۱۷۵ و برای کاشی کف بیش از ۳۵۰ کیلوگرم بر متر مربع باشد.
نکات مهم در مورد کاشی سرامیک ها
در ساخت بدنه ی کاشی کف از خاک رسی غیرآهکی استفاده می شود (خاک های استون ور). بنابراین بدنه های کاشی کف جزو استون ور می باشند. طبق استاندارد ایتالیا درصد جذب آب کاشی کف کمتر از ۶% و در ایران درصد جذب آب ۲% است.
در پخت کاشی کف، پخت بیسکویت حذف می شود. اعمال دکور به صورت چاپ نیست و حذف می شود؛ زیرا فشار وارده از طریق دستگاه چاپ را تحمل نمی کند و می شکند.
برای کاشی های براق درجه سائیدگی با علامت PEI روی بسته بندی مشخص می شود. این درجه در ۵ دسته طبقه بندی می شود. درجه یک در مقابل سایش آسیب پذیرترین و درجه پنج مقاوم ترین است. برای مکان های پر رفت و آمد استفاده از کاشی سرامیک با درجه سایش کمتر از ۳ توصیه نمی شود. این درجه بندی برای کاشی سرامیک های مات وجود ندارد.
ضریب اصطکاک یا مقاومت در برابر لیز خوردن با علامت COF نشان داده می شود. هرچه این ضریب بر روی یک کاشی بیشتر باشد لیز خوردگی روی آن کمتر خواهد بود. کاشی های با ضریب اصطکاک بیش از ۰/۵ برای مصارف مسکونی و با ضریب بیش از ۰/۶ برای مصارف تجاری استفاده می شود.