کلینکر سیمان پرتلند
بطور کلی سیمان به دو گونه خشک و تر تولید خواهد شد. در مراحل و روش تولید سیمان به شکل تر یا خیس مواد اصلی اولیه تولید سیمان (کلینکر) با آب مخلوط شده و آسیاب میگردد اما در روش و فرآیند تولید سیمان به شکل خشک مواد اولیه تولید سیمان به شکل خشک باهم ترکیب و آسیاب میشوند.
کلینکر سیمان چیست؟
کلینکر به لاتین Clinker در واقع دانه های حرارت دیده در تولید سیمان پرتلند می باشد که قطری بین ۳ تا ۲۵ میلیمتر دارند و از حرارت دادن آلومینیوم سیلیکات (خاک رس) و سنگ آهک در طی مرحله کوره سیمان بدست می آیند.
تبدیل کلینکر به سیمان
برای ساخت کلینکر باید اول سنگ آهک را در معدن منفجر کنیم، سپس از استخراج سنگ آهک از معادن در سنگ شکن (کوبیت) مخصوص خرد نماییم. گرد سنگ را در آسیاب های ساچمه ای با دوغاب خاک رس مخلوط کرده که در این راه آسیاب، خرد شدن سنگ به نرمی انجام می پذیرد و به گرد مبدل خواهد شد و دوغاب حاصل به مخازن مخصوص هدایت می گردد.
این مواد با یکدیگر جوش می خورند و تشکیل گلوله هایی به اندازه ۴ تا ۳۰ میلیمتر می دهند که به آنها تفاله کوره یا کلینکر می گویند.
انواع کلینکر سیمان
پنج نوع خاص مختلف کلینکر سیمان وجود دارد که بشرح زیر هستند.
1. کلینکر مقاوم در برابر سطح : حاوی 76٪ آلیت، 5٪ بلیت، 2٪ آلومینات تری کلسیم، 16٪ آلومینوفریت تتراکلسیم و 1٪ اکسید کلسیم آزاد است. تولید آن در سالهای اخیر کاهش یافته است زیرا مقاومت سولفات با استفاده از کوره بلند در تولید سیمان به راحتی حاصل می شود.
2. کلینکر با حرارت کم : حاوی 29٪ آلیت، 54٪ بلیت، 2٪ آلومینات تری کلسیم و 15٪ آلومینوفریت تتراکلسیم با آهک آزاد بسیار کم، است. این ماده دیگر تولید نمی شود زیرا سیمان تولید شده از کلینکر معمولی و سرباره کوره بلند دانه بندی شده دارای ویژگی های گرمای کم، بسیار عالی است.
3. کلینکر سفید : این ماده حاوی 76٪ آلیت، 15٪ بلیت، 7٪ تری کلسیم آلومینات ، فاقد آلومینوفریت تتراکلسیم و 2٪ آهک آزاد است. با این حال ، ترکیب ممکن است بسیار متفاوت باشد. این سیمان، برای اهداف زیبایی در ساخت و ساز استفاده می شود. تولید بیشتر آن در بتن پیش ساخته ریخته گری در کارخانه به کار می رود.
4. کلینکر کم قلیایی : محتوای قلیایی در کلینکر با جایگزینی منبع آلومینای مخلوط خام با یک ماده دیگر به نام component کاهش می یابد. این شامل حذف برخی از گازهای دمای بالا در سیستم کوره منجر به هدر رفتن گرما می شود.
5. کلسیم سولفوآلومینات کلسیم بلایت (BCT) : این مفهوم در تولید نوعی کلینکر با 30٪ انتشار دی اکسید کربن کمتر استفاده می شود. بهره وری انرژی را بهبود می بخشد. همچنین ، هزینه های برق برای فرایند تولید نیز حدود 15 درصد کمتر است.
ترکیبات شیمیایی سیمان کلینکر
بطور کلی ترکیبات شیمیایی سیمان و درصد مواد معدنی موجود در سیمان بصورت زیر میباشد.
SIO2 ۲۰%
AL2O3 ۶%
Fe2O3 ۶%
SO3 ۳%
C3A ۸%