آهک چیست؟
آهک یکی از انواع مصالح ساختمانی می باشد که از دیرباز مورد توجه بشر قرار داشته است. در گذشته های دور کاربرد آهک در ساخت انواع بناها و نیز اتصال مستحکم قطعات چوب و سنگ بوده است. این محصول پرکاردبرد از نظر علمی همان آهک اکسید کلسیم می باشد که به واسطه حرارت دادن شدید سنگ آهک (دمای ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ درجه سانتی گراد) در کوره های ثابت و غیر پیوسته یا کوره های مکانیکی شکل می گیرد.
انواع کاربرد آهک در ساختمان
آهک در عملیات ساختمانی به سه دسته آهک پر مایه، آهک کم مایه و آهک آبی تقسیم بندی می شود. در صورتی که بیش از ۹۰ درصد وزن سنگ آهک از کربنات کلسیم باشد آهک بوجود آمده را آهک پرمایه گویند. این آهک حدودا چهار درصد ناخالصی به همراه داشته و مهمترین شاخصه آن این است که در تماس با آب شکفته شده و حجمش حدودا ۲٫۵ برابر حالت اولیه اش می شود. نام دیگر آن آهک هوایی است.
هرگاه مقدار کربنات کلسیم کمتر از ۷۵ درصد وزن آهک باشد ماده بوجود آمده آهک کم مایه است. این آهک از آهک هایی که پنج تا شش درصد آهک دارند بوجود می آید. اکسید آهن، سیلیس و آلومین ناخالصی های آهک کم مایه هستند. این آهک خیلی کند شکفته شده و میزان سفت شدن آن در هنگام مخلوط شدن با شن به آرامی می باشد.
آهک آبی از سنگ آهک هایی که حدود ۶ تا ۲۲ درصد گل رس دارند، شکل می گیرد. میزان سفت شدن این آهک در زمانی که دور از هوا و حتی در زیر آب باشد، به آهستگی اتفاق می افتد. همچنین هنگام تماس با آب شکفته شده و با آب خمیر کم چسب تولید می کند.
آهک دارای طبق وسیع کاربردی می باشد. علاوه بر اینکه در عملیات ساختمانی استفاده از آن مرسوم است در تهیه فرآورده های صنعتی و شیمیایی نیز کاربرد دارد. تهیه ظرفهای چینی، تهیه شیشه های معمولی، تهیه سیمان، تهیه ساروج، قندسازی، دباغی پوست از جمله کاربردهای آهک می باشد.
تفاوت آهک مرده و آب آهک
بین آهک مرده و آب آهک تفاوت هایی وجود دارد. آهک مرده از ریختن آب بر روی اکسید کلسیم (آهک زنده) بوجود می آید. بر اثر این فعل و انفعال گرما ایجاد شده و سبب تبخیر قسمتی از آب می شود. در این هنگام آهک بر اثر جذب آب حالت تورم پیدا کرده و به شکل گرد سفیدی در می آید که به آن آهک مرده می گویند. نام دیگر این ماده آهک شکفته می باشد.
فرآیند شکل گرفتن آب آهک نیز بدین صورت است. آهک مرده در ترکیب با آب به شیر آهک تبدیل می شود. در صورتی که آنرا صاف کنیم محصولی زلال بوجود می آید که به آن آب آهک می گویند. آب آهک در صنایع شیمیایی کاربرد دارد. به طور مثال برای تولید آمونیاک، هیدروکسید فلزات، هیدروکسید سدیم، پرکلرین و علی الخصوص در استخراج منیزیم از آب دریا این ماده استفاده می شود.
یکی از مرغوب ترین نمونه ها، آهک تهران است.